Moedertaal en discriminatie
Eigenlijk zou ik genoeg andere dingen te doen hebben, maar dit onderwerp brandt op mijn nagels. Als kunstenaar zou ik me in de eerste plaats met mijn kunst bezig moeten houden. In mijn jonge jaren was dit een moeilijke onderneming, alleen al vanwege de noodzaak om een inkomen te verwerven. Dat verandert niet als je aan het begin van een nieuwe carrière staat. Tegenwoordig komt daar echter de verplichte zelfpromotie als tijdrovend karwei bij.
De redacteuren en curatoren die vroeger nog aanspreekbaar waren, verschansen zich steeds meer achter de succescijfers die ook als nieuwkomer al getoond zouden moeten worden. Ik kan me herinneren dat men op zijn minst een antwoord kreeg op een inzending aan de pers, radioredacteuren of platenmaatschappijen – en het kostte niets! Toegegeven, vooral in de muziekbusiness is het aantal “indieners” explosief gestegen door de mogelijkheden van digitale muziekproductie. Dit is een bloeiende marktplaats geworden voor platforms voor zelfpromotie (zelfs op de boekenmarkt).
Nou, het is zoals het is! Wel kan worden opgemerkt dat de drempel voor break-even daardoor steeds verder naar achteren schuift. En dan is er nog een ander effect dat door velen onopgemerkt blijft en een knelpunt wordt: de culturele afkomst en de moedertaal van de kunstenaar. Dit is echt niet nieuw, en oudere muzikanten zullen zich de weerstand herinneren tegen wat toen 'Anglo-Amerikaans cultureel imperialisme' werd genoemd. In Frankrijk en Canada werden verplichte radioquota ingevoerd voor inheemse muzikanten. Ook in andere landen groeide het verzet tegen de dominantie van de Engelstalige popmuziek.
Aan dit front is het angstaanjagend stil geworden. Dit ondanks het feit dat de dominantie eerder is gegroeid dan gekrompen. Vandaag worden de Amerikaanse formats van de Oscars of de Grammy's meteen live uitgezonden op televisie. Dit alles is al alarmerend genoeg voor niet-Engelstalige kunstenaars, maar er is nog een andere ontwikkeling die zich in de schaduw van de aandacht afspeelt en die nog ernstiger implicaties heeft voor zelfpromotie.
Het is duidelijk dat Duitse, Franse en andere culturen door de evolutie van zelfpromotie heen slapen. Er zijn schokkend weinig marketingaanbiedingen gericht op Europa (natuurlijk, als Duitser, is dat de focus van mijn observatie). Natuurlijk zijn de internationale formaten (Submithub, Spotify, etc.) wereldwijd open, maar de algemene oriëntatie is subliminaal duidelijk gericht op de Engelse taal. Ik zal een voorbeeld geven.
Toen ik in 2019 aan mijn tweede artiestencarrière in de muziekbusiness begon, koos ik vrijwel onbewust en nonchalant voor Engels als communicatietaal en (indien beschikbaar) songteksten. Dit had veel te maken met mijn eerdere internationale werk als jazztrompettist. Engels is al geruime tijd de wereldwijde "lingua franca". En ook mijn marketing bereikte zonder problemen de internationale markt. Met de eerste nummers bereikte ik al streaming-aantallen van rond de 100,000 – als nieuweling na meer dan 20 jaar pauze als artiest!
In 2022 publiceerde ik een aantal boeken in het Duits en besefte dat ik me in mijn moedertaal veel gedetailleerder kon uitdrukken – wat geen wonder is. Dus vanaf dat moment schreef ik ook Duitse songteksten. Al aan het begin van mijn late carrière stuitte ik op honderden voor mij totaal onbekende genres in de popmuziek. Na 3 jaar was ik er eindelijk gesetteld, wat belangrijk was voor marketing, die sterk afhankelijk was van algoritmen. Ik vond nu de juiste afspeellijsten die mijn internationale publiek steeds beter bereikten.
Het was me duidelijk dat dit publiek enorm zou verminderen met Duitstalige songteksten, maar meer dan 100 miljoen potentiële luisteraars zijn ook genoeg als je rekening houdt met de zeker hogere artistieke kwaliteit van de teksten in mijn moedertaal. Nu zocht ik naar de juiste genres en was sprakeloos. De marketingplatforms geven de genres als vervolgkeuzemenu – uiteraard in het Engels. Behalve “Deutschpop” was daar niet veel te vinden en de bijbehorende playlists waren meer gericht op Duitse Schlager. Voor meer verfijnde Duitse teksten was er ook een box met hiphop en de randgenres. Iets als “Alternative” was natuurlijk niet bedoeld voor Duitstalige artiesten.
Toen ik vervolgens op zoek ging naar geschikte promotie-aanbieders voor een Duitstalig publiek, stond ik versteld. Met duizenden en duizenden promotiebureaus was bijna geen enkele gespecialiseerd in een Duitstalig publiek. De regel was: "Iedereen verstaat Engels en hier moet over de hele linie geld worden verdiend." Verrassend genoeg stemden zelfs de Duitse curatoren zonder commentaar in met dit vonnis. Ik denk dat collega's in andere Europese landen er net zo over zullen denken. De Anglo-Amerikaanse smaakmachine lijkt de hele digitale markt te domineren, en zelfs de Europese bedrijven (Spotify is Zweeds, Deezer is Frans, enz.) kunnen de kracht (of de wil?) niet vinden om het tegen te gaan.
Natuurlijk heeft Duitsland ook sterren voortgebracht, maar dan heb ik het niet over de helden die hun carrière hebben opgebouwd via clubs en concerten. De digitale markt is een geheel eigen markt, en het is de enige die inkomsten genereert die niet gebaseerd zijn op puur baanbrekend werk. Zelfs met mijn Duitse titels bereik ik meer fans in de VS dan in Duitsland. Wat is er mis met volgen? Zijn we echt gewoon vazallen van de VS, zoals de naoorlogse generatie altijd vreesde? Vriendschap is goed, maar nederige afhankelijkheid is gewoon waardeloos. Als wij Europeanen een paar kruimels krijgen van de Amerikaanse muziekmarkt, is dat geen compensatie voor het feit dat de binnenlandse muziekmarkt gesloten blijft voor de grote deals. Hier valt niemand iets te verwijten, en de bedrijvigheid van de Amerikanen op de markten is indrukwekkend, maar het smaakt bitter op de Europese tong. Ik wil niet eens weten hoe het smaakt in Afrikaanse of andere talen.
Disclaimer: ik ben geen nationalist en ik heb geen probleem met andere culturen en ik spreek graag Engels in internationale communicatie, maar ik word kwaad als ik onwetend wordt gediscrimineerd op basis van waar ik vandaan kom en welke taal ik spreek – ook al is het gewoon nalatig. Het verbaast me echt als zelfs in mijn eigen land de radiostations Duitse liedjes bijna volledig negeren. Het wordt hoog tijd dat het debat heropend wordt.
Citaat:
Geen Duitstalige titel in de Top 100 van de Official German Airplay Charts 2022.
BVMI-voorzitter Dr. Florian Drücke bekritiseert het feit dat er geen enkele Duitstalige titel in de Top 100 van de Official German Airplay Charts 2022 te vinden is, waarmee een nieuw negatief record wordt neergezet voor een trend waar de branche al jaren op wijst . Tegelijkertijd blijkt uit het onderzoek dat de verscheidenheid aan beluisterde genres, ook Duitstalige muziek, groot blijft. In het muziekaanbod van de radiostations komt dit echter niet tot uiting.
“Er zit geen Duitstalig nummer tussen de 100 meest gespeelde titels op de Duitse radio, zo blijkt uit de Official German Airplay Charts 2022, vastgesteld door MusicTrace in opdracht van BVMI. Dat is een nieuw dieptepunt na vijf in 2021 en zes in 2020. Het feit dat liedjes in het Duits geen bijzonder grote rol spelen op de radio is geen nieuw fenomeen, en de industrie heeft het in de loop der jaren vele malen aangepakt en bekritiseerd. Naar onze mening zouden zenders met lokaal repertoire zich kunnen identificeren en ook hun stempel kunnen drukken op luisteraars”, aldus Drücke in een persbericht van de vereniging. “Anderzijds moet het ook duidelijk zijn dat we hier in het huidige debat over de toekomst van de publieke omroep heel goed zullen kijken en de culturele missie opeisen, die niet wordt vervuld door de zware roulatie van internationaal repertoire. Een blik op de officiële Duitse album- en single-hitlijsten is voldoende om aan te tonen dat Duitstalige artiesten zeer gewaardeerd en gevraagd worden in dit land, en dienovereenkomstig op de radio moeten worden weerspiegeld', vervolgt Drücke, die waarschuwt dat politici niet moeten kijken ook weg van dit probleem. > Bron: https://www.radionews.de/bvmi-kritisiert-geringen-anteil-deutschsprachiger-titel-im-radio/
Citaat einde